İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), birincisini geçtiğimiz yıl gerçekleştirdiği Mor Tepe’nin ikincisini “Birlikte çok, eşit ve tok” sloganı ile Harbiye’deki İstanbul Kongre Merkezi’nde düzenledi.
Açılışta konuşan İBB Lideri Ekrem İmamoğlu, doruğun geçtiğimiz yıl İstanbul Mukavelesi’ni merkezine aldığını hatırlatarak şöyle konuştu:
“Tarih bize pahalı bir talih verdi: İstanbul Kontratı. Onu da elimize yüzümüze bulaştırdık ne yazık ki. Bu kadar asil ve bu kadar dünyada vitrine konacak bir sürecin, içinde cinsiyet eşitsizliğini gideren bir tarifin olduğu ve bayanın olduğu, çağdaş bir sıkıntının tahlile kavuşturulması temelinin oluşturulduğu bir sürecin tanımı; İstanbul Mukavelesi dendi. Ne yazık ki bu İstanbul Mukavelesi’ni Ankara’daki arkadaşlar, tekrar bir avuç insan her mevzuda olduğu üzere paramparça hale getirdiler. Ancak çabası ve tahlile kavuşturulmasıyla ilgili adımları devam etmekte”
“ÇOK KONUŞULUYOR AMA…”
Kadın sorunu, eşitlik problemi… Ülkemizde çokça konuşulan ancak ‘Konuşulduğu kadar yol alınıyor mu?’ sorusuna da ne yazık ki olumlu bir karşılık veremediğimiz bir durumdayız.
Türkiye’de eşitsizlik konusunun yalnızca cinsiyet üzerinden değil bölge, iktisat gibi birçok ana başlık üzerinde tartışıldığına dikkat çeken İmamoğlu “Her bahis birbirinden acil ve birbirinden bağımsız üzere gözükse de aslında toplumsal bütünlüğü sağlayan eşitlik kavramının ana unsurlarıdır” dedi.
“ZİHNİYET DEĞİŞİKLİĞİNE GEREKSİNİM VAR”
Dönem periyot toplumun içini acıtan olaylarla gündeme gelen acil problemlerden birinin de toplumsal cinsiyet eşitsizliği olduğuna vurgu yapan İmamoğlu şu tabirleri kullandı:
Kadınların toplumsal hayatta, iş dünyasında ikinci planda durduğu ve de ‘tacize uğrayan bayanlar, şiddete uğrayan bayanlar, cinayetlere kurban edilen kadınlar’ formunda can yakan problemlerle gündeme geliyor. Bu bahiste yaşadığımız acı travmayla konuşulmasında çok zihniyet değişikliğine ihtiyaç duyuyoruz”
İmamoğlu sorunun yalnızca “erkek meselesi” olmadığını belirterek, “Çözüme kavuşması gereken problem erkeklerin tutumları ya da bir karşı cinsin pozisyonu yahut durumu değil tek başına. Zihniyet değişikliği sorununu ele aldığınızda bu bütüncül bir sorun, toplumsal bir problem. Sürece bu türlü bakmadığımız vakit hakikaten yeni yanılgılara düşeriz. Her erkeği de yetiştiren bir anne ve bir baba. Bir zihniyet değişiminin yuvada, aileden, sokağa, mahalleye, okula ve bütün süreçlerine yaygın bir formda ulaştığının farkına varır ve tahlili o manada planlamaya başlarsa gerçek muvaffakiyete daima birlikte kavuşuruz” sözlerini kullandı.
“KADIN KENTTE DAHA DA GERİ İTİLDİ”
İmamoğlu, toplumda kadın-erkek eşitliği sağlanmazsa ekonomik kalkınmanın da gerçekleşemeyeceğini vurgulayarak “Bir kentte yüzde 30-35 civarında bayanın istihdamda yeri varsa aslında o toplumun zenginleşmesinin mümkün olmayacağını anlamak lazım” dedi.
İmamoğlu şöyle devam etti:
Türkiye göçle ilgili çok önemli, inanılmaz trajik, bazen güç tecrübeler yaşanmış bir ülke. Bu yalnızca bugünün taze gündemi ya da sıcak gündemi sığınmacı ya da mülteci problemi değil. Birebir vakitte kırsaldan kente göçün olduğu bir süreçten bahsediyorum.
Bir anda Türkiye neredeyse işte yüzde 40’lardayken kentte hayat, yüzde 80-85’lere çıktığı bir süreci görüyoruz. Bu boyutta baktığımız da çok net söz edelim ki en fazla mağdur edilen bayan.
Hatta bayanı daha da geriye iten, geriye götüren bir ortamı bize yarattı. Kırsaldaki eşitsizlik problemleri diğer bir boyuttayken kente göç eden ailelerde, bayanlarla erkekler ortasındaki eşitsizlik daha da açıldı.
Çok travmalara çok zahmetli hallere sebep olduğunu kabul etmek lazım. Kentler insanların eşitlenme alanı.
Yani beşerler kentleri onun için göç ederler. Lakin Türkiye’de bu sorun daha da büyük durumda.
“KADIN ÇALIŞANLAR İSTANBUL’A UYGUN GELİYOR”
Ben de Büyükşehir Belediye Lideri olarak yaklaşık 90 bin çalışanı olan ekosistemde bayan çalışma arkadaşlarımızın kent için ne kadar kıymetli hizmetler sunduğunu, ne kadar hoş hizmetlerin içinde olduklarını görüyorum.
Gerek yönetici gerekse bazen İETT sürücüsü ya da zabıta arkadaşlarım ya da metro şoföründen teknik elemana varıncaya kadar çok özel bir hizmeti sunduklarını ve hiç de alışık olmadığımız ortamlarda hizmet veren birçok kadın çalışma arkadaşımızın varlığını görüyorum.
Bu da açıkçası hem 16 milyon beşere hizmet sunuyorlar, hem de 16 milyon vatandaşımıza âlâ geliyor.
O manzara bu kentin bayanlarına, kız çocuklarımıza çok yeterli geliyor. Onlarla birlikte İstanbul’a hizmet vermekten sahiden büyük bir onur duyuyorum, gurur duyuyorum.
“TEMEL SORUN EŞİTLİK”
Türkiye nüfusunun mülteciler, sığınmacılarla birlikte 93 milyona yaklaştığını lisana getiren İmamoğlu, şu tabirleri kullandı:
İstanbul bu ömür sisteminin her tarafıyla bir göstergesi, merkezi. Burada yapılacak her işin ülkeye çok önemli katkılar sunacağını bilen yöneticileriz. Artık birçok sorunu konuşuyoruz.
Sığınmacı, mülteci, inanç üzerinden sıkıntıları konuşuyoruz. Etnik köken üzerinden sorunları konuşuyoruz. Birçok mevzu var. Ancak kabul edelim aslında temel soru eşitlik problemi.
Onun alt başlığına neyi koyarsanız koyun, sorunun temelinde eşitlik var. Cinsiyette eşitlik, vatandaşlıkta eşitlik, hakta, hukukta eşitlik, her konuda eşitlik.
Aslında eşitlik sıkıntısının bu toplumun zihninde, şuurunda, hallerinde, davranışlarında, hukukunda, kuralların uygulanmasında tahlile kavuşturduğumuzda büyük oranda sıkıntıları çözebileceğimizi düşünüyorum.
“CUMHURİYETİN BİRİNCİ YILLARININ GERİSİNE DÜŞTÜK”
Cumhuriyetin 100’üncü yılına yaklaşıldığını lisana getiren İmamoğlu, “Gururla söz edebileceğimiz birçok atak cumhuriyetin kurulduğu birinci yıllarda yapıldı. Toplumun bayanlarında ve yöneticilerinde başta Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere bayana dair atılan adımlar dünya ölçeğinde çok önde konuşulan bir düzeydeydi. Bugün ise önde konuşulacak düzeyden çok daha gerilere arkalara düşen, o günü bile çokça aratacak hallere ve hallere dönmüş bir durumdayız. Biz ne için bu duruma düştüğünü konuşmamız ve düşünmemiz lazım” dedi.
“YÜZÜNE BAKILMAYACAK SİYASİLERE DÖNÜŞÜRÜZ”
Van ziyareti sırasında yaşadığı bir olayı anlatan İmamoğlu, Muradiye’de taşımalı eğitim nedeniyle ailelerin kız çocuklarına okula göndermediğini bu yüzden bir küme erkek öğretmen ve müdürün kendisinden kız yurdu için yardım istediğini söyledi.
İmamoğlu, şöyle konuştu:
Kız çocuklarınızı okutamıyoruz diye feryat eden ve tesadüftür ki bunları bana söyleyen 5-6 erkek. Hemcinslerimle gurur duymama fırsat verin lütfen.
Bu eğitimle ilgili eşitsizlikler vesaire üzerinden en çok yeniden bayanlar gündemde duruyorsa çok büyük bir problem.
Meselenin temelinde eşitsizlik var ve bunu toplumsal olarak ele almalı, lisanımızı daha pratiğe dönüştürmeli, daima bir arada düşünmeli, siyasi kavramları kenara koyup oy sorununun ötesine bunu taşıyıp tahlil odaklı davrandığımız takdirde bir ıslahat, ihtilal yapabiliriz.
İnanın aksi takdirde yüzüne bakılmayacak, siyasilere dönüşürüz. Burada olan olmayan, eşitlik problemine katkı sunmak istiyorum diyen herkese ısrarla ve içtenlikle söz ediyorum ki bu bahiste bizi ayrıştıran, bizi birbirimizden uzaklaştıran her sıkıntıyı bir kenara koyalım.
O lisandan uzaklaşalım. Masalara tahlil odaklı oturun. Orada tahlil üretmenin uğraşını ortaya koyan samimi bireyler olalım.