DURGUN SUYA ATILAN TAŞ GİBİ
Çünkü Hollywood’un en nüfuzlu yapımcılarından Harvey Weinstein’ın tacizine uğradığını ileri süren birinci bayan yıldızlardan biriydi Milano. Bu davetin ardı hem de bir çığ üzere büyüyerek geldi.
Alyssa Milano ve Ashley Judd üzere oyuncuların başı çektiği itiraflarda kimlerin isimleri yer almadı ki. Salma Hayek’ten Angelina Jolie’ye, Asia Argento’dan Rose Mc Gowan’a birçok yıldız yaşadıklarını anlattı. Bu ünlü yıldızların hepsi de mesleklerinin bilhassa birinci periyotlarında Harvey Weinsten’in tacizine uğradıklarını, kesimden silinmemek uğruna o vakte kadar sustuklarını söyledi.
İtiraflar itirafları kovaladı. Weinstein prestijini, servetini ve karısını kaybetti. Kendini demir parmaklıklar ortasında buldu. Ancak #metoo hareketinin suratı kesilmedi. Yıllar geçtikçe tıpkı sakin bir göle atılan taşın yarattığı tesir üzere dalgaları yayıldı ve bugünlere kadar geldi. Sinema dalındaki birçok kişi geçmişin karanlık sayfalarını tekrar açtı ve ortalık sözün tam manasıyla toz duman oldu.
YARIM ASIR SONRA DAVA AÇTILAR
İşte #metoo hareketinin tesirli dalgalarından biri de geçen yılın sonlarında geldi. Hem de bu sefer açılan tarih sayfası, yarım asır öncesine aitti.
Sinema tarihinin usta direktörlerinden Franco Zeffirelli’nin 1968 yılında çektiği Romeo ve Juliet sinemasında rol alan, o vakitler şimdi 15 ve 16 yaşlarında olan Olivia Hussey ile Leonard Whiting, sette tacize uğradıkları gerekçesiyle üretimci şirket Paramount’a karşı dava açtı. Bugün 72 yaşında olan Hussey ile 73 yaşındaki Whiting, gördükleri ruhsal ve fizikî ziyan nedeniyle 500 milyon dolar tazminat talep etti.
ÇOCUK TACİZİ OLMADIĞINA HÜKMETTİ
İşte o dava geçen hafta California Yüksek Mahkemesi’nde görüldü, iki oyuncuyu da şoke eden ve üzen bir karar çıktı. Davaya bakan yargıç Alison Mackenzie, 1968 tarihli Romeo ve Juliet sinemasındaki çıplak sahnelerin “çocuklara yönelik taciz içermediği” sonucuna vararak, üretimci şirket Paramount’un davayı düşürme teklifini kabul etti.
Yargıç MacKenzie birebir vakitte iki davacı Hussey ile Whiting’in, sinemadaki çıplak sahnelerin ‘çocuk istismarı’ olduğu argümanlarını da reddetti.
55 yıl evvel çekilen Romeo ve Juliet sinemasında rol alan Olivia Hussey ile Leonard Whiting’in, dava açmak için neden bu kadar uzun vakit beklediği sorusuna gelirsek… İki oyuncu, kelam konusu davayı #metoo hareketinin tesiriyle sinema bölümünde 18 yaşından küçük oyunculara başka bir itina gösterilmesine dair karar uyarınca açtı.
Buna nazaran, California’daki çocuklara yönelik istismar davalarında vakit aşımı mühleti de 2020 yılında eyalet yasasında yapılan bir değişiklikle süreksiz olarak askıya alındı. Hussey ve Whiting’in davası da bu çeşit davaların son teslim süreci olan 31 Aralık’tan çabucak evvel geldi.
Fakat yargıç Alison MacKenzie, iki oyuncunun açtığı davanın, bu değişikliğin şartlarına uymadığını da ileri sürdü. Artık Olivia Hussey ile Leonard Whiting’in açtığı davanın geçmişini bir hatırlayalım.
FİLMDE OYNADIKLARINDA 18 YAŞINA BİLE GELMEMİŞLERDİ
Bugün her ikisi de 70’li yaşlarında olan Olivia Hussey ve Leonard Whiting, usta direktör Franco Zeffirelli’nin imzasını taşıyan Romeo ve Juliet isimli sinemada rol aldıklarında ikisi de 18 yaşına şimdi gelmemişti.
İddialarına nazaran her ikisine de sinemada açık sahneler olmadığı söylendi. O vakitler mesleklerinin şimdi başında gencecik oyuncular olan Hussey ve Whiting, çekimler sırasında ise bunun tam aksisi bir durumda karşılaştılar.
Aradan geçen 55 yılın akabinde her ikisi de “cinsel tacize uğrayıp üstelik bir de dolandırıldıkları iddiasıyla” Paramount şirketine dava açtı. Hussey ve Whiting, uğradıkları ziyan nedeniyle 500 milyon dolar tazminat talep ettiler.
FİLM, İKİ KOLDA OSCAR KAZANDI: Romeo ve Juliet, William Shakespeare’in tıpkı isimli yapıtından esin kaynağını alıyor. Zeffirelli’nin yönettiği 1968 tarihli bu yorum, devrinde birçok kolda Oscar adayı olmuş, en âlâ imaj idaresi ve en güzel kostüm tasarımı kollarında da heykelciğe bedel görülmüştü.
ZİHİNSEL VE FİZİKÎ OLARAK ACI ÇEKTİKLERİNİ İLERİ SÜRDÜLER
Olivia Hussey ve Leonard Whiting’in dava belgesinde yer alan tezlere nazaran çekimlerden evvel kendilerine senaryo gereği çıplak görünecekleri sahnelerde oynamayacakları söylendi. Onlara başta kelam verilene nazaran bu cins sahneler için cilt renginde özel kostümler giyeceklerdi.
Fakat ileri sürdüklerine nazaran direktör Franco Zeffirelli, çekimlerin sonlarına hakikat,Hussey ve Whiting’e, özel kostüm değil yalnızca beden makyajının yapılacağı bir sahne çekilmesi gerektiğini söyledi. Aksi taktirde sahnenin yeteri kadar başarılı olmayacağını belirtti.
Romeo ve Juliet isimli sinemada kamera karşısına geçtiklerinde Olivia Hussey 15, Leonard Whiting 16 yaşındaydı. Dava evrakında bunları hatırlatan iki oyuncu “zihinsel ve fizikî olarak acı çektiklerin” ve önlerine çıkan öbür iş fırsatlarını kaçırdıklarını ileri sürdü.
‘SETTE KORUNUYOR OLMALARI GEREKİRDİ’
Hussey ve Whiting’in menajerleri Tony Morinozzi, her iki oyuncunun de şimdi çok genç oldukları bir sırada direktör Zeffirelli tarafından yanıltıldıklarını ileri sürdü.
Morinozzi, Variety’ye verdiği demeçte o periyotta iki oyuncuya anlatılanlarla yaşananların çok farklı olduğunu ileri sürdü. Morinozzi “Franco’ya güvendiler. 16 yaşında iki oyuncu olarak, korunmaları gerekirdi” dedi. Menajer, o devirde #metoo hareketi diye bir şeyin var olmadığını da kelamlarına ekledi.
USTA BİR SİNEMA VE OPERA YÖNETMENİ
Bu ortada birçok unutulmaz sinemaya imzasını atan Franco Zeffirelli’nin 2019 yılında, 96 yaşında hayata veda ettiğini hatırlatalım.
Bu ortada birçok unutulmaz sinemaya imzasını atan Franco Zeffirelli’nin 2019 yılında hayata veda ettiğini hatırlatalım. Yıllar sonra taciz davasına bahis olan Romeo ve Juliet, Zeffirelli’nin en ünlü yapıtlarından biri. Bunun yanı sıra La Traviata, Hamlet, Elizabeth Taylor’ın rol aldığı Hırçın Kız sayılabilir. Zeffirelli sinemanın yanı sıra çok düzgün bir opera direktörü olarak da biliniyor.
YÖNETMEN, ÇIPLAK SAHNELER İÇİN YALVARDI İDDİASI
Yeri gelmişken davalık olan Romeo ve Juliet sinemasıyla ilgili bir diğer detaya da değinelim. Aslında sinemadaki çıplak sahneler o devirde de tartışma yaratmıştı. Bilhassa de Olivia Hussey’in 15 yaşında olması. Hatta Hussey’in kendi çıplak sahnelerini perdede görmemesi için galaya iştirakinin yasaklanması da bir kent efsanesine dönüştü.
Fakat Hussey ile Whiting’in birtakım galalara katıldığı çekilen fotoğraflardan da görülüyor. Sinemanın tartışmalı sahneleriyle ilgili diğer bir tez daha var. Ona nazaran de Franco Zeffirelli, çekim takviminin sonlarına gerçek iki genç oyuncusuna, yalnızca beden makyajıyla yani çıplak olarak kamera karşısına geçmeleri için yalvardı. Bu “yalvarma” kısmının ne kadar yanlışsız olduğu ise bilinmiyor.
‘BU YAPTIKLARININ BEDELİNİ BİLEMEYECEK KADAR NAİF ÇOCUKLARDI’
Olivia Hussey ve Leonard Whiting’in avukatı Solomon Gresen, Variety’ye yaptığı açıklamada iki oyuncunun, Sinema çekildiği sırada “çok genç ve naif çocuklar olduğunu ve bu yaptıklarının kendilerini nasıl etkileyeceğini bilmediklerini” savundu. Gresen’in açıklamasında şu satırlar da yer aldı: ” Ansızın, beklemedikleri bir biçimde ünlü oldular. Buna ek olarak bu durumla nasıl başa çıkacaklarını da bilmiyorlardı.
FİLM, İKİ KISIMDA OSCAR KAZANDI: Romeo ve Juliet, William Shakespeare’in tıpkı isimli yapıtından esin kaynağını alıyor. Zeffirelli’nin yönettiği 1968 tarihli bu yorum, devrinde birçok kısımda Oscar adayı olmuş, en âlâ manzara idaresi ve en düzgün kostüm tasarımı kollarında da heykelciğe paha görülmüştü.
ZEFFİRELLİ’NİN OĞLU DAVAYA İSYAN ETTİ
Franco Zeffirelli’nin oğlu ve tıpkı vakitte direktörün anısını yaşatmak gayesiyle kurulan vakfın da lideri olan Pippo Zefffirelli, iki oyuncunun bu kadar yıl sessiz kaldıktan sonra bu cins bir argümanla ortaya çıkmasını ve akabinde da dava açılmasını “utanç verici” olarak nitelendirdi.
Pippo Zeffirelli mevzuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada Olivia Hussey’in, tacize uğradığını ileri sürdüğü o sinemadan sonra da babasıyla çalışmayı sürdürdüğünü ve onun öbür sinemalarında de kamera karşısına geçtiğini belirtti.
Hatırlattığı öteki bir detay da öteki davacı Leonard Whiting’in, babası Franco Zeffirelli’nin 2019 yılındaki cenaze merasimine katılması oldu.Pippo Zeffirelli, açıklamasında “Filmdeki çıplaklığın pornografik olmadığını aslında babasının da bu cins bir yaklaşıma sıcak bakmadığını hatırlatarak “Babam pornografiye karşı çıktığı için gerici olarak nitelendirilmişti” dedi.
SEVİŞME SAHNELERİ İÇİN 18 YAŞINA GİRMESİNİ BEKLEDİLER
Sinema dalında tacizler bitmiyor fakat bütün sinema setleri de Romeo ve Juliet’te olduğu üzere değil kuşkusuz. Bunun en çarpıcı örneklerinden biri de 2009 yılında çekilen The Reader (Okuyucu) isimli sinemanın çekimleri sırasında yaşandı.
Yönetmenliğini Stephen Daldry’in üstlendiği sinemada, senaryo gereği Kate Winslet’ın rol arkadaşı David Kross ile yakınlaştığı sahnelerde oynaması gerekiyordu. Lakin Kross’un 18 yaşına girmesine az bir vakit kalmıştı. Bu sahnelerin çekimi için Kross7un yaşını doldurması beklendi.