Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Türkiye’nin dünyada un ihracatında birinci, makarna ihracatında da ikinci sırada olduğunu belirterek, “2023 yılı prestijiyle Türkiye’nin dünya un pazarındaki hissesi yüzde 23. Bu da dünyadaki her 4 un paketinden birisinde Türkiye’deki üreticilerin emeğinin bulunduğunu gösteriyor.” dedi.
Uluslararası Un Sanayicileri ve Hububatçılar Birliği (IAOM) Avrasya Bölge Başkanlığı tarafından düzenlenen ve dünya tahıl dalının değerli buluşmaları ortasında yer alan “3. IAOM Avrasya Konferansı ve Sergisi” Azerbaycan’ın başşehri Bakü’de başladı.
Yumaklı, “Değişen İklimde Sürdürülebilir Besin Güvenliği” mottosuyla düzenlenen aktifliğin açılışında, Azerbaycan’da olmaktan duyduğu memnuniyeti lisana getirdi.
Dünyanın farklı istikamete gerçek evrildiği bir periyottan geçtiklerini söz eden Yumaklı, global ekonomik belirsizliklerin ve jeopolitik gerginliklerin yanı sıra ihtilal niteliğindeki teknolojik dönüşüm rüzgarlarının yaşandığı bir ortamda olduklarını söyledi.
Yumaklı, bilhassa global ısınma ve iklim değişikliği tesirlerinin su ve tarım üzerinde en çok hissedildiği bir süreçten geçtiklerini kaydederek, “Bu süreç içinde de değirmencilik eserleri başta olmak üzere besin arz güvenliği tüm ülkeler için stratejik bir alan olarak yer alıyor.” diye konuştu.
Kovid-19 ve Rusya-Ukrayna Savaşı’nın besin güvenliğinin kritik değerini bir kere daha hatırlattığını anımsatan Yumaklı, son asırda yaşanan ve gelecekte yaşanması beklenen nüfus artışının besin ve suya muhtaçlığını daha da artıracağını anlattı.
Yumaklı, “Önümüzdeki 27 yılda yapılan projeksiyonlara nazaran dünya nüfusunun 2 milyar daha artarak 10 milyara çıkması bekleniyor. Türkiye nüfusu ise 1960 yılında 27 milyonken son 63 yılda 3 katına çıkarak 85 milyona ulaştı. 2050 yılında da 105 milyonu geçecek. Bu gerçek, Türkiye için olduğu üzere başka ülkeler için de geçerlidir. Münasebetiyle da besine ve suya olan muhtaçlık her geçen gün daha da artıyor.” diye konuştu.
“DEĞİRMENCİLİK ESERLERİNE TALEPTE ÖNEMLİ ARTIŞ BEKLİYORUZ”
Bakan Yumaklı, Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü (FAO) datalarına nazaran, nüfus artışına bağlı olarak 2050’de bugünden yüzde 55 daha fazla suya, yüzde 70 daha fazla besine gereksinim duyulacağını söyledi.
“Bu gerçek, besin ve tarım politikalarımızı geleceğe hazırlarken, en kıymetli münasebetimizi oluşturmaktadır.” diyen Yumaklı, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Dünyada yaşanan bu süreçler, gıdayı işleyerek yarı mamul ve mamule dönüştüren değirmencilik bölümünün de kıymetini tüm dünyada artıracaktır. Bu manada bilhassa tahıl depolama ve taşıma sistemlerine olan ilgi dünya çapında artmıştır. Tekrar değirmen makinelerine, beklenenin ötesinde bir ilgi oluşmuş ve önemli bir kapasite artışı yaşanmıştır. Un ve yem üzere kesimlerin, ana üretim kalemlerine olan gereksinimi da artacağı için bilhassa de 2024’ün ikinci yarısından itibaren bölümde önemli bir talep artışı bekliyoruz.”
Yumaklı, dünya değirmencilik eserleri ticaret hacminin son 5 yılda yaklaşık yüzde 40 arttığını belirterek, 2023’te ticaret hacminin 60 milyar dolar düzeylerine ulaştığını aktardı.
“DEĞİRMEN KESİMİNİN 2024’TE YENİ BİR REKOR KIRMASINI BELİYORUZ”
Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı, Türk değirmen bölümünün dünya ihracatındaki başkan konumunu uzun yıllardır devam ettirdiğini belirterek, Türkiye genelinde yaklaşık 600 un fabrikasının bulunduğunu söyledi.
Buradaki değirmencilerin birçoklarının üçüncü yahut dördüncü jenerasyon olarak bayrağı devraldığını lisana getiren Yumaklı, şunları kaydetti:
“Bunu büyük bir avantaj olarak görüyoruz. Bölümün, maliyetlerdeki rekabet gücü, kalitede ve hizmette gösterdiği üstün muvaffakiyetler sayesinde önümüzdeki yıllarda da dünyadaki liderliğini sürdüreceğini öngörüyoruz. 2022 yılını 2 milyar dolar civarında ihracatla tamamlayan Türk değirmen kesimi, 2023’ü de dünyadaki ekonomik sıkılaşmaya ve savaşlara karşın 1,9 milyar doların üzerinde bir sayıyla kapattı. Dalın 2024’ün sonunda bunun çok daha üzerinde bir sayıyla rekor kıracağına inanıyoruz.”
Yumaklı, Türkiye’nin yıllık un üretim kapasitesinin yaklaşık 32 milyon ton civarında olduğunu lakin fiilen kullanılan kapasitenin çoklukla bunun altında kaldığını ve kapasite kullanımının yüzde 45-50 civarında gerçekleştiğini anlattı.
Bu sorunun aşılması gerektiğini vurgulayan Yumaklı, dalın altyapı sağlamlığının bütün imkanların en üst seviyede kullanılmasıyla mümkün olacağını söyledi.
“HER 4 UN PAKETİNDEN BİRİSİNDE TÜRK ÜRETİCİLERİN İMZASI VAR”
Bakan Yumaklı, geçen yıl yurt içi kullanım ve ihracat maksadıyla 15 milyon ton civarında un üretildiğini belirterek, şöyle devam etti:
“İhracatın büyük bir kısmı Orta Doğu, Afrika ve Asya ülkelerine gerçekleşti. Türkiye şu anda dünyada un ihracatında birinci, makarna ihracatında da ikinci sırada. 2023 yılı prestijiyle Türkiye’nin dünya un pazarındaki hissesi yüzde 23. Bu da dünyadaki her 4 un paketinden birisinde Türkiye’deki üreticilerin emeğinin bulunduğunu gösteriyor. Türk değirmencilik dalı, depolama, taşıma ve boşaltma, öğütme, eleme, otomasyon, tartım ve laboratuvar sistemlerine kadar her bir alanda kıymetli başarılara imza atmayı sürdürmektedir. Dünyadaki en büyük kapasiteli un, yem, nişasta, kahve fabrikaları, Türk değirmen makinecileri tarafından kurulmaktadır.”
Yumaklı, Şanlıurfa’daki Göbeklitepe’nin dünyada birinci buğdayın ve unun üretildiği yerin Anadolu olduğunu gösterdiğini kaydederek, “Dünyanın en eski sanayi kolu olan değirmenciliğin ortaya çıktığı bu coğrafya, bu kritik değerdeki sanayiye öncülük etmenin gururunu yaşıyor.” diye konuştu.
Un ve tahıl üretiminde gereksinim duyulan gücün yeşil güç kaynaklarından temin edilmesi gayesiyle yapılan yatırımlardan bahseden Yumaklı, “Sektörün yeşil güç kaynaklarına olan ilgisi son derece memnuniyet vericidir.” sözünü kullandı.