Düşen alım gücü yurttaşı kredi ve kredi kartı kullanmaya mahkûm ederken hükümet enflasyonla uğraşın yolunu tüketici talebini kısmakta arıyor. Kredilerin vadelerini kısaltan, banka ve sigorta vergileri ile kredileri kıymetlendiren ve kredi kartlarındaki minimum ödeme ölçüsünü artıran hükümetin kararları, dar gelirliyi daha da sıkıntı durumda bırakacak.
GİZLİ FAİZ ARTIŞI
Ekonomistlere nazaran bu kararlarla Türkiye enflasyon içinde sakinlik yani stagflasyona bir adım daha yaklaştı. 2022 Nisan prestijiyle ferdî kredi borcu olanların sayısı 36 milyon 52 bin şahsa ulaşırken toplam kredi borcu ise bir yılda 902.5 milyar liradan 1 trilyon 137 milyar liraya çıktı. Yüzde 73’ü aşan enflasyon ve artan döviz kurları nedeniyle daima gelen artırımlara karşı fakat kredi kartlarıyla ayakta kalan yurttaş, artık krediye ulaşmakta da derde girecek. Bu tedbirlerle dar gelirlinin açlığa mahkûm edildiğini söyleyen Tüketici Dernekleri Federasyonu Genel Lideri Aziz Koçal, yurttaşın kredi kartı ile lüks tüketim yapmadığını bilakis mecburî gereksinimleri kullandığını belirtti.
Koçal, “Maaşlar yetmiyor. Açlık hududu taban fiyatı ezdi geçti. Kredi kartı harcamaları mecburî gereksinimler için kullanılıyor” dedi. Hükümetin finans kuruluşlarını korumak için aldığı bu tedbirlerin tüketiciyi cezalandırdığını söyleyen Koçal, “2022 yılbaşından itibaren atılan bütün adımlar dar gelirliyi ezdi” diye konuştu.
Bu adımlarla hem enflasyon hem de stagflasyonun birebir anda yaşanacağını söyleyen Prof. Dr. Duran Bülbül ise alınan kararları saklı faiz artışı olarak yorumladı. Bülbül şöyle konuştu:
“Kredi maliyetlerini artırarak bankaların faizleri yükseltmesini sağlayacaklar. Direkt olarak tüketimi kısıyoruz, diyemiyorlar piyasaya direkt müdahale etmiyorlar da bu türlü yan yollara başvuruyorlar. Talebi kısmak enflasyonu durdurmaz zira enflasyonun sebebi arz kıstlılığından fazla girdi maliyetlerindeki artış. Evvel sorunun ne olduğunu yanlışsız saptamak lazım. Piyasada zati bir sakinlik vardı, artık bu sakinlik daha da artacak ve üretilen eserlerin satışı düşecek” dedi.
Taksit limitlerinin artırılmasını talep ederken talebin kısıtlanmasına yönelik tedbirleri pahalandıran Türkiye Esnaf Sanaatkârları Konfederasyonu Lideri Bendevi Palandöken ise bu sonlandırmalar ile esnafın da sıkıntı günler yaşayacağını belirtti. Palandöken, şöyle konuştu:
“ESNAF ZORA DÜŞECEK”
“Esnaf esasen yalnızca kredi kartlarıyla ya da direkt kredilerle satışlar yapar hale gelmişti. Artık o da elinden alınacak bu esnafı sıkıntı duruma sokar. Beşerler daha az borçlansın istiyorlar lakin nakitleri yetmiyor bir şey almaya.”